Nieuwste blogs

Naaste zijn van iemand met ernstige psychische klachten, hoe doe je dat? Gastblog van Tom Rusting

Bijna niemand is er op voorbereid dat een geliefd familielid of een geliefde vriend ernstige psychiatrische problemen ontwikkelt. Bijna niemand weet vanuit zichzelf hoe je daar het best mee om kunt gaan. Maar wij kunnen het wel léren aan mensen die in die positie komen.

Tiny van Hees en ik, Tom Rusting, coachen en trainen al sinds 2007 naasten van patiënten/cliënten van een grote GGZ instelling in de regio Utrecht. Tiny als medewerker bij die instelling, en ik als familie-ervaringsdeskundige vrijwilliger.

Enerzijds konden we op die manier die naasten helpen om zich overeind te houden in de vaak onbeschrijfelijke hectiek waarin ze terecht waren gekomen. Anderzijds verbetert de prognose van de patiënt/cliënt aanmerkelijk als naasten geleerd hebben hoe ze het best met de situatie kunnen omgaan.

Toen Tiny vorig jaar met pensioen ging, hebben we besloten dat we niet met dit werk wilden stoppen. We hebben de Stichting Naastentraining opgericht. Vanuit die stichting bieden we dezelfde individuele training en coaching als eerst. Maar nu via Zoom. Niet meer gebonden aan een bepaalde. En kosteloos, volledig belangeloos. Het geeft ons enorm veel voldoening om op deze manier iets te kunnen blijven doen met al die kennis en de ervaring die we hebben opgebouwd. De reacties van onze “klanten” zijn voor ons de grootste stimulans. Ze tonen zich stuk voor stuk opgelucht dat ze eindelijk mensen treffen die aan één woord genoeg hebben om te begrijpen met welke problemen ze worstelen.

Wij kunnen hen leren om naaste te zijn. Naaste van iemand met ernstige psychiatrie en/of verslaving. Je vind ons via de website http://www.naastentraining.nl

PS: Tom over de foto: De (individuele) gesprekken via Zoom geeft soms wat technische hoofdbrekens. We zien elkaar ondersteboven, of we kunnen elkaar niet horen. Maar samen komen we er altijd uit. Soms is er, gelukkig, ook wat hilariteit. Een hond die plotseling op schoot springt. Een pikante afbeelding aan de muur.  Een mevrouw die maar in de bezemkast was gaan zitten met haar smartphone; daar had ze de beste wifi verbinding. Een meneer zat in de badkamer; alleen daar was het voldoende rustig. De informele sfeer in de gesprekken ervaren wij als een belangrijk pluspunt.

Een gastblog van psychiater Michiel van den Oever over herstelondersteunende zorg en zijn team Optimaal Leven.

In gesprek met een collega, beschreef ik, half schouderophalend, herstelondersteunende zorg als “Waar je mee omgaat, daar word je mee besmet”.  De uitdrukking dekt niet helemaal de lading, maar wat ik wil overbrengen is dat als je als team echt herstelgericht gaat werken met je patiënten/cliënten dat je met elkaar ook in een soort attitude krijgt om het werk steeds beter te kunnen doen.  Het contact met je cliënten/ patiënten verandert, waardoor je ook van hen gaat leren.

Herstelondersteunend werken doe je samen

Samen met je team, en de wijk, samen met je patiënten en samen met de naasten om iemand heen. Je besmet elkaar steeds met ideeën; je denkt samen na over ingewikkelde zaken en je herinnert elkaar eraan om elkaar te blijven gebruiken. 

Herstelverhalen

Er bestaan prachtige herstelverhalen en ik hoop dat nog veel meer mensen hun verhaal gaan vertellen. Verhalen zijn inspirerend en kunnen mensen hoop geven. Het verhaal van ons team vind ik inspirerend, want dat is in wezen ook een herstelverhaal. Daarom wil ik het graag delen hier in deze blog.

Waarom moeten we ineens anders gaan werken?

Twee jaar geleden ben ik gaan werken bij team Optimaal Leven in Hoogeveen. De uitgangspunten trokken me erg aan (herstelondersteunend, netwerkgericht, naasten en gericht op ontwikkeling). Het team wat ik aantrof was erg blij met de komst van nieuwe mensen, maar was ook gedemoraliseerd. Veel wijzigingen gehad in de aansturing en al langere tijd zonder vaste psychiaters. Verder hadden veel mensen het idee dat ze niet goed waren aangehaakt bij de herstelgedachte van Optimaal Leven. Waarom moeten we ineens anders gaan werken? Is FACT niet goed genoeg als uitgangspunt?  

In een aantal teambijeenkomsten en door samen te werken en naar elkaar te luisteren kwam het team in een positieve vibe terecht. De herstelvragen die we aan onze cliënten stelden, vroegen we ook aan onszelf:

Wat is er met je gebeurd?

Wat is je kwetsbaarheid en weerbaarheid?

Waar wil je naar toe? 

Wat heb je nodig?

De antwoorden gaven lucht en energie. Het gevolg: het stroomt! 

Ik zat nog even te denken aan het gezegde van het begin en kwam een betere tegen:  “Happiness is a perfume you cannot pour on others without getting a few drops on yourself.” – Ralph Waldo Emerson

Beste psychiater,

Je was mijn psychiater toen mijn dochter werd geboren en ik in een enorme angst gleed. Terwijl ik dacht dat ik gek werd, hield jij het hoofd koel. Toen ik overspoeld raakte door angst en ik je wilde spreken, wreven hulpverleners me in dat je er niet altijd voor me kon zijn: ‘Hoe dacht ik dat op te lossen?’

Je belde me gewoon terug

Ik weet nog dat ik boos op je was: ‘weer zo’n ‘k*tje van school die me wel ff ging diagnosticeren’. Mijn hele jeugd door heb ik hulpverleners gehad die het beter wisten, jij was er vast weer zo’n een…

Maar nee.

Je was oprecht geraakt

Je was oprecht geraakt toen ik je liet weten hoe ik over jou en hulpverleners dacht, en eerlijk toen je vertelde over hoe je over mijn kracht dacht. Dat had ik niet verwacht. In mijn diepste angsten stond je me bij. Je pakte me mijn kind niet af, maar regelde een opname op een moeder-kind afdeling. Je zorgde voor de rust die ik nodig had na de heftige dingen die ik had meegemaakt en voor een omgeving waarin mijn dochter en ik veilig konden hechten. Je zorgde ervoor dat ik niet verder afgleed, liet me in mijn waarde. Na twee maanden rust stond ik weer op eigen benen.

Ja, er gaat veel mis in de GGZ. Ik ken de schrijnende verhalen, als hulpverlener maak ik ze bijna dagelijks mee. Maar het kan ook anders. Toen ik mijn herstelverhaal schreef kwam je weer in me op. Ik zag je zo weer zitten in de spreekkamer (van de crisisdienst?). Niets geen stigmatiserende psychiater in opleiding, maar een deskundig en toegewijd arts.

Je hebt mijn leven gered

Nu, tien jaar later, ben ik gewoon weer mezelf. Weer hulpverlener, maar nu met meer levenservaring en ontwrichting omgezet in een nieuwe betekenis. Met hoop en geloof, mede omdat jij mijn wanhoop en ongeloof serieus nam. En moeder, zoals moederschap mag zijn in al haar facetten, omdat jij zorgde voor de steun die ik toen nodig had, zodat ik ook echt moeder kon zijn. Je hebt mijn leven gered. En dat van mijn dochter, een vrolijk kind van nu 10 jaar.

Nooit eerder lukte het, maar nu zeg ik je: Dank je wel. Dat je er was toen ik je zo hard nodig had.

Gastblog van Mirjam

De afgelopen weken sprak ik cliënten met veel overeenkomsten. Ze doen het al jaren alleen. Overleven en omgaan met de tegenslagen. Doorgaan als het eigenlijk niet meer gaat en er toch voor de anderen zijn. Ze hebben de overtuiging dat hulp vragen zwak is. Zo hard aan het werk om het goed te doen en er het beste van te maken, zeker voor hun omgeving.

Het is voor hen meer overleven dan leven geworden

Een rug die volledig vast zit en uit het lood staat. Piekeren in de nacht in plaats van slapen. Niet meer tot rust kunnen komen en zo moe zijn. Af en toe stroomt de emmer over en doen ze bij iemand even hun verhaal. Dat lucht op en geeft wat ruimte. Ze kunnen er weer een tijdje tegenaan.

De hulp die de huisarts aanbiedt slaan ze af. Overtuigd: “anders is niet mogelijk, het is zoals het is.” Toch maken ze op een dag wel die afspraak. Om te ontdekken dat ook zij blinde vlekken hebben. Dat als je aan de slag gaat met hoe je lijf en zenuwstelsel werken je interessante ontdekkingen doet.

Dat het echt anders kan worden!

Nora zette na onze eerste afspraak de afgelopen weken grote stappen. Kan meer in het hier en nu zijn. Neemt pauzes. Voelt zich rustiger en slapen gaat wat beter. Ze is verbaasd over het effect. Voor ons tweede gesprek had ze bedacht dat dit het wel was. Waar moest ze nog meer over praten?

Alles was toch besproken?

Bijna had ze de afspraak afgezegd. Liet hem toch door gaan omdat ze bedacht dat dit haar patroon was. Nu wilde ze spijkers met koppen slaan en kijken of er meer was dan ze wist. We praten over de stappen die ze al zette. Haar neiging de lat hoog te leggen en snel meer veranderingen door te voeren. Hoe alert ze is en de omgeving steeds in de gaten houdt om te zien of er wat van haar nodig is.

We praten over stretchen, veranderen en wat er allemaal effect heeft op hoe je in je vel zit. Ze is weer verbaasd over wat er in het gesprek langs komt en dat dat vooraf niet te bedenken was. We spreken ook af dat we pas afscheid nemen als we er samen over eens zijn dat het voor dan klaar is, eerder niet.

Een tijdje samen oplopen…

Voorlopig gaan we samen een tijdje oplopen om stap voor stap te werken aan meer ontspanning en aan leven in plaats van overleven.

Gastblog van Monique Verreijdt, coach, POH GGZ